De Synergy tandem Terug |
| 1970 Vele jaren geleden kochten wij een 2e hands tandem.
Een paarse Gitane met 10 versnellingen. Zag er flitsend uit en het werd
een "sporttandem" genoemd vanwege de derailleur versnellingen.
In die tijd waren er hoofdzakelijk tandems te koop van de drie gezusters:
Batavus, Gazelle en Union. De sport van deze Gitane tandem zat hem voornamelijk
in de spaken van het achterwiel: die kon je bijna na elke rit repareren. Dus ik maakte er dikkere spaken in: weer kapot. Gaatjes uitgeboord en bromfiets spaken er in. Het gevolg was dat er scheuren in de velg bij de spaakkoppen kwamen. Nu had ik in mijn jeugd met mijn neus op het bouwen van racefietsen gestaan bij Jaap van der Berg in de Jacob van Lennepstraat in Amsterdam. Maakte daar mee hoe Jan Legrand, die later de meester framebouwer van TI Raley was, werd onderwezen in de kunstjes van frame en wielenbouw. Bij een racefiets komt het er niet alleen op aan dat iets sterk is: het moet soms ook meegaand zijn. Dat geldt met name voor de spaken van een fiets. De oplossing lag niet in dikkere spaken maar in meer spaken. Met veel moeite kwam ik aan een velg uit een fabriek in Harderwijk waar nog geen gaatjes ingeboord waren. In deze velg boorde ik 48 gaatjes en maakte een wiel met dunne (dubbel butted) race spaken. Het gevolg was dat er geen spaak meer brak. Ondertussen was de tandem omgebouwd i.v.m. onze twee kinderen: een voorop, een achterop en een aluminium karretje er achter waar de tent en alle overige kampeerspullen in gingen: een bekijks dat we overal hadden: Evelien schaamde zich dood achterop. |
|
Kortom we waren best dol op onze tandem tot Arnoud zo groot werd dat ik niet meer over hem heen kon kijken. De tandem werd in de schuur gezet en vele jaren later toen we weer met zijn tweetjes gingen fietsen kwam ie weer tevoorschijn. In die tijd ontstond toch de behoefte om een wat degelijker en vooral stijvere tandem te kopen geschikt om met kampeerbagage te rijden. Allerlei proefritten werden gemaakt op Vittorio, Cannondale en Dawes tandems en langzaam tekende zich de ideale tandem zowel in mijn hoofd als op talloze papiertjes af. Maar niemand wilde of kon hem bouwen. |
|
Ik had ondertussen kontact met Swallow: een avant garde fietsen- en vooral tandembouwer in Essex, net boven Londen. Wij fietsten er tijdens een korte vakantie heen en de eigenaar: Mr Bird greep na een kort gesprek een stel oversized Chroom/molybdeen buizen uit de rekken nadat hij had vastgesteld dat ik de tandem eigenlijk zelf wilde bouwen. In de werkplaats keek ik nog even wat kunstjes af en dat was het. |
 |
 |
Thuis kon ik op de draaibank de buizen uitkotteren met een zelfgemaakt kotterkopje. Elke avond een buis en na een paar weken kotteren paste alles als een bus. |
| Alleen zat het nog met touwtjes........ |  |
 |
en een enkele bout vast op de mal die van vierkante stalen buizen was gemaakt. |
| Achtervorkbuizen 22 mm gekocht bij Bram Moens, met zand gevuld en roodheet gebogen, verlengd met twee columbus vorken van een gecrashde racefiets. Over dit soort details puzzelde ik eindeloos tot het perfect was.. | |
 |
Chemie te hulp. En dan: het grote moment van vuur en gesmolten brons. Ik gebruikte een gasvormig vloeimiddel dat in dat kleine tankje aan de acetyleenfles hangt: tri-methyl-boraat ofwel de ester van boorzuur en methanol. Dat middel gemengd met methanol vormt een azeotroop en als je het gas door dat mengseltje borrelt, wordt het meegenomen en komt in de vlam waar het ontleedt zodat de borium zijn werk kan doen: schoon soldeerwerk. Deze truc had ik in de werkplaats van Swallow in Engeland gezien en alles opgeschreven. Al eerder zag ik op een foto in "Fiets" Frank de Groot met een ongelooflijk witte lasvlam: dat kwam door de borium. |
|
|||
 |
Na het hechten nam ik het frame
mee naar de werkplaats van het Shell Laboratorium waar ik het met de brackethuizen
vastschroefde op een grote stalen stelplaat. Met meetklokjes kon ik het
frame op een milimeter nauwkeurig richten. Vervolgens weer naar de hobbyclub
om alles af te solderen en weer terug naar de stelplaat voor de laatste
milimeter: alles op een vrijgenomen woensdag. Ondertussen had ik nog wat geinformeerd bij Han Goes, een van de redacteuren van "FIETS". Hij had in het verleden ook een tandem gebouwd en daarover geschreven in het tijdschrift. Toen hij hoorde wat ik aan het doen was wilde hij onmiddellijk komen kijken en in no time stond hij in de hobbyclub. Hij was lyrisch over het frame en wilde het eerste recht om er een artikel over te schrijven in "FIETS" De publiciteit begon op gang te komen en de tandem was nog niet afgebouwd of ik kreeg al een uitnodiging om op de fietsvakantiebeurs in de Jaap Eden hal met de tandem te staan. S'avonds op het journaal: mijn tandem uitgebreid in beeld, niet te geloven. Ondertussen kreeg is van de ene na de andere onderdelenleverancier allerlei spullen gratis of tegen kostprijs: Marzocci voorvork, Magura hydro remmen, Union halogeen verlichting, Continental Top Touring banden, Prym verende spaken etc. Tegen het voorjaar waren wij echt toe aan een flinke testrit: naar Maria Lombeek in Belgie. Overal waar we stopten was er meteen een toeloop op de tandem. Links: Jaap Edenhal |
||
1991 Aansluitend gingen we een week in de Provence fietsen: met de fietsbus naar Bolenne, in een week naar Antibes gefietst en daar weer opgestapt. Alles zonder pech. Terug in Purmerend moest de tandem meteen naar een fotograaf in Amsterdam voor het artikel in Fiets: dat was uitgegroeid tot een tandem special. De Synergy was een ster geworden. Terwijl ik de Synergy aan het bouwen was, bleek Ton van Herwerden van de gelijknamige fietsenzaak in Den Haag ook een tandem te prepareren. Hij ging uit van een Cannondale frame. Dat hadden wij al eerder getest en omdat er aleen maar smalle wielen in passen: afgekeurd. Ton en zijn echtgenote kwamen tot aan de Ardennen want de spaken vlogen hen om de oren, we reden op eieren, vertelde Ton. Saillant was dat dat verhaal ook in "Fiets" werd vermeld tegelijk met het verslag over onze eerste testrit in de "bergen". |
1992 Ook de nominatie voor de ontwerpwedstrijd "Maak de fiets om van te houden" geinitieerd door ANWB, ENFB, KRO en het min. van verkeer bleek geen punt en zo stonden we dan met professionele fietsontwerpers zoals b.v. Peter van der Veer (Gazelle) voor de camera in een studio in Baarn. Een vakjury: Jan Raas, Erica Terpstra en witte fietsen promotor Luud Schimmelpenning oordeelde naast een poblieksjury. De show waar alles in verpakt was vonden wij een giller. De presentator: Frank Kramer snapte amper waar hij het over had en wilde alleen maar een gladde show. Tot onze stomme verbazing kregen wij van de publieksjury een zodanig hoge score dat wij de winnende fiets bleken te hebben. Met Pinksteren werd de zaak uitgezonden toen wij op een internationale tandemralley in de Belgische Ardennen waren: een betere plek dan achter de buis. |
||
|
|||
